Trần (Hán tự: giản thể 陈; phồn thể 陳) là một họ ở Trung Quốc, Việt Nam, Đài Loan, Hồng Kông, Singapore và một số nơi khác trên thế giới. Đây cũng là tên của một triều đại trong lịch sử Việt Nam và một triều đại khác ở Trung Quốc.
Theo thăm dò của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc vào tháng 01 năm 2006, họ Trần đứng thứ 5 về số người tại Trung Quốc. Họ Trần phổ biến hơn tại miền Nam Trung Quốc. Tại Việt Nam, họ Trần cũng có nhiều khả năng là họ phổ biến thứ hai chiếm 11% (sau họ Nguyễn 38,4%). Tại Đài Loan, đây cũng là họ phổ biến nhất, chiếm 11% dân số.
Ở Việt Nam, nhà Trần là triều đại phong kiến trải qua 14 đời vua cai trị (1225-1400) đã đem lại cho nước Đại Việt ta những chiến công hiển hách, đất nước được hưởng nền thái bình - thịnh trị, quốc thái - dân an. Nhà Trần đã lập được nhiều công lao hiển hách ghi dấu đến ngàn năm. Theo nhà sử học Việt Nam - Dương Trung Quốc thì những đóng góp của nhà Trần là vô cùng to lớn, nhà Trần đã trở thành một trong những vương triều lãnh đạo quốc gia lâu đời nhất trong lịch sử Việt Nam - 175 năm. Bắt đầu từ Trần Cảnh - Vua Trần Thái Tông, niên hiệu Kiến Trung, quốc hiệu Đại Việt, kinh đô Thăng Long, lên ngôi năm 1225 sau khi giành được quyền lực từ tay nhà Lý và chấm dứt ở đời Trần Án khi đó mới 5 tuổi - Vua Trần Thiếu Đế, niên hiệu Kiến Tân (1398-1400), bị ép thoái vị vào năm 1400 để nhường ngôi cho ông ngoại là Hồ Quý Ly tức Lê Quý Ly, niên hiệu Thành Nguyên (1400-1401). Từ đó con cháu họ Trần bị uy hiếp, tàn sát, phải tản cư ở nhiều nơi. Vào thời buổi loạn ly đó, có lẽ một nhánh họ Trần đã thiên cư về tỉnh Phú Thọ và sau đó dòng họ Trần ở xã Văn Khúc chắc được khởi nguyên từ đấy.
Dòng họ Trần ở xã Văn Khúc do Cụ Thủy Tổ - Đời thứ nhất là TRẦN BÁ HIỂU và CAO THỊ BẤY gây dưng nên, cho đến nay là đã trên 200 năm. Nhưng Gia Phả lưu truyền của dòng họ thì không tìm thấy. Vì vậy, con cháu của các đời hậu duệ chẳng biêt được gì về cuộc sống, sự nghiệp, công danh và cội nguồn của Cụ Tổ, cũng như không biết rõ anh em với nhau theo mối quan hệ thế nào. Do đó, dịp Lễ Giỗ Tổ năm 2005, dòng họ đã giao trách nhiệm cho Trần Văn Độ - Đời thứ 6 phải sưu tầm, tìm hiểu, biên soạn hoàn chỉnh cuốn Gia Phả và vẽ ra một sơ đồ các chi nhánh cho dòng họ. Để dựa vào đó mà biết rõ anh em, rồi kể từ đây các thế hệ tiếp nối có bổn phận gìn giữ như là Gia Bảo của dòng họ và cứ thế mà viết tiếp mãi mãi ...