- THÂN THẾ VÀ SỰ NGHIỆP
Túc Tông Hiếu ninh Hoàng Đế húy là Nguyễn Phúc Thụ, con trưởng của đức Hiển Tông Nguyễn Phúc Chu và Hoàng Hậu Tống Thị Được. Ngài sinh ngày 22 tháng chạp năm Bính tý (14-1-1697).
Ban đầu, ngài được phong chức Cai Cơ, tước Đinh Thịnh Hầu. Năm Ất mùi (1715), ngài được thăng Chưởng cơ.
Tháng 4 năm Ất tỵ (1725), đức Hiển Tông băng, quần thần vâng di mệnh, tôn ngài làm : "Tiết Chế Thủy Bộ Chư Dinh Kiêm Tổnh Nội Ngoại Quân Quốc Trọng Sự Thái Phó Đỉnh Quốc Công". Lúc này đã 30 tuổi.
Ngài dùng đức trị dân, ban những huấn điều trong dân như cấm rượu chè cờ bạc, giữ gìn luân thường đạo lý. Ngài tiếp tục công cuộc mở mang đất đai của các đời trước.
Năm Tân hợi (1731), nhân người Ai Lao là Sà Tốt đam quân Chân Lạp vào đánh Gia Định, ngài sai Thống suất Trương Phúc Vĩnh cùng Trấn đại dinh Nguyễn Cửu Triêm hai mặt tiến đánh, dẹp tan giặc, lấy đất mỡ châu Định Viễn. Dựng dinh Long Hồ (Vĩnh Long), đưa dân đến lập nghiệp thành một cùng trù phú của đất nước.
Năm Ất mão (1735) Mặc Cửu ở Hà Tiên mất, ngài sắc ban cho tước "Khai Trấn Thượng Trụ Đại Tướng Quân" và chocon là Mạc Thiên Tứ làm Đô Đốc trấn Hà Tiên, ngài cho mở cục đúc tiền để tiện giao dịch, đắp thành lũy bảo vệ cho dân chúng khỏi bị giặc cướp và lập chợ cho dân chúng buôn bán nên khách thương ngoại quốc tụ tập rất đông. Ngài còn cho dựng một ngôi nhà gọi là Chiêu anh các, mời những người học rộng, hiểu đến giảng luận văn chương, từ đó dân Hà Tiên mới bắt đầu mở mang việc học.
Ngài là người có đầu óc tiến bộ. Năm Ất mão (1735), nhân có đồng hồ của các nước phương Tây đem qua bán gọi là tự minh chung (đồng hồ náo), ngài sai thợ theo kiểu mà làm và cho các quan dùng.
Ngày 20 tháng 4 năm Mậu ngọ (7-6-1738), ngài băng, ở ngôi 13 năm, thọ 43 tuổi.
*
* *
Đức Túc Tông Hiếu Ninh Hoàng Đế là vị Chúa Nguyễn thứ bảy trị vì ở miền Nam.
Ngài là vị Chúa tài kiêm văn võ, mộ đạo Phật, hiệu là Vân Tuyền đạo nhân, lấy đức trị dân. Tuy thời gian trị vì không dài, ngài đã kế tục được sự nghiệp của các bậc tiên vương : khai sáng và mở mang bờ cõi về phương Nam. Ngài đã mở rộng và khai khẩn châu Định Viễn, dựng nên dinh Long Hồ.
Ngài thuộc đời thứ 8 của họ Nguyễn Phúc, khai sáng ra hệ VIII hiện nay gồm 2 phòng:
1. Phòng 2 tức là phòng Nghiễm Quận Công
2. Phòng 3 tức là phòng Tường Quang Hầu
- LĂNG, MIẾU THỜ VÀ CÁC TƯỚC HIỆU ĐƯỢC TRUY TÔN
Ngài mất, lăng táng tại Định Môn (Hương Trà, Thừa Thiên). Tên lăng là Trường Phong. Đến đời vua Gia Long, ngài được thờ tại Thái Miếu, án thứ ba bên hữu.
Thế tử lên ngôi, dâng thụy hiệu là : " Đại Đô Thống Tổng Quốc Chính Tuyên Quang Thiệu Liệt Tuấn Triết Tĩnh Uyên Kinh Văn Vĩ Vũ Hiếu Ninh Vương".
Năm Bính dần (1806), vua Gia Long truy tôn : "Tuyên Quang Thiệu Liệt Tuấn Triết Tĩnh Uyên Kinh Văn Vĩ Vũ Hiếu Ninh Hoàng Đế", miếu hiệu là Túc Tông.
|
